مفهوم تعادل درسیستم سیاسی جمهوری اسلامی ایران ‎ ‎مطالعه موردی عملکرد پسا برجامی ‏

نویسندگان

  • محسن زمانی دانشجوی دکتری روابط بین الملل دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه گیلان
چکیده مقاله:

روند تصمیم گیری و سیاست گذاری و عوامل موثر بر جهت گیری سیاست خارجی در جمهوری اسلامی ایران پس از برجام، روندی ابهام آمیز و بعضا متضاد و اجرای نامطمئن بوده است. این کنش، بیشتر متاثر از تعدد نهادها، دخالت بازیگران غیر دولتی و نیز شخصی بودن روابط قدرت می باشد. هر چند یک اجماع نظر کلی همراه با پیچیدگی در درون نظام وجود دارد اما استمرار رویکردهای دوگانه و نهادهای موازی به پیدایش یک ساختار خاص، پیچیده و متداخل متشکل از نهاد رهبری، ریاست جمهوری ، نیروهای نظامی –  امنیتی و شورای عالی امنیت ملی و کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گردیده است. همچنین در کنار آنها شبکه ای  غیر رسمی مبتنی بر مناسبات شخصی و همچنین نفوذ شخصیت های مذهبی نیز در کارکرد نهادهای رسمی در حوزه سیاست گذاری خارجی موثر بوده اند. به رغم تعریف و تعیین روشن ساختار تصمیم گیری سیاست خارجی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، عدم شکل گیری یک ساختار تصمیم گیری فراگیر در سیاست خارجی که در آن چارچوب،  جایگاه و نقش هر یک از نهادها،  کارگزاری ها و افراد مشخص و معین باشد واقعیتی انکارناپذیر است بر همین اساس، سوال مقاله از این قرار است آیا در ساختاری سیاسی به نام جمهوری اسلامی ایران، تعادل سیاسی و اجماع نظری بین نهادهای قدرت در موضوعاتِ کلان در حوزه سیاست گذاری خارجی وجوددارد؟ فرضیه مقاله  بر این اصل استوار می باشد جمهوری اسلامی ایران از عدم تعادل سیاسی و اجماع نظر نهادهای قدرت بر سر موضوعات کلانِ سیاست گذاری خارجی مثلا انتخابِ نوعِ راهبرد امنیت ملی در فضای پسا برجام که در این پژوهش مورد واکاوی قرار گرفته رنج می برد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جایگاه سیاسی جمهوری اسلامی ایران در فضای بین الاذهانی و پسا انقلابی خاورمیانه عربی

توجه به تغییر و تحولات سریع سیاسی خاورمیانه، برای جمهوری اسلامی ایران که خود را در پیوند فرهنگی دینی، نزدیکی جغرافیایی و تامین منافع ملی با آن می بیند، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. یکی از ابعاد اساسی مطالعه نقش و جایگاه سیاست خارجی جمهوری اسلامی در خاورمیانه، بررسی فضای بین الذهانی و درک موجود از نقش ایران در خاورمیانه در میان دولت ها و جوامع عربی است. این درحالیست که به نظر می رسد در پی وقوع انقل...

متن کامل

تاثیر فضای مجازی بر مشارکت سیاسی شهروندان جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی شهر تهران)

انقلاب ارتباطات و محصول آن، رسانه های مجازی در حال ایجاد تغییرات وسیعی در ماهیت، اشکال و ساختارهای قدرت در جوامع مختلف هستند. افزایش دسترسی به رسانه های تعاملی و اینترنت، موجب بروز آسیب های اجتماعی جدیدو در عین حال، شکوفایی فرصت های بسیاری شده است. موضوعی که پژوهشگران را وادار به پرسش درباره میزان و چگونگی تغییرات و تاثیرات این فضا بر زندگی سیاسی جوامع و رابطه بین دولت ها و شهروندان کرده است. آ...

متن کامل

الزامات دینی و تأمّلات عقلانی در سیاست‌گذاری خارجی مطالعه موردی: اقتصاد سیاسی جمهوری اسلامی ایران

سیاست‌گذاری خارجی به عنوان شاخه‌ای مهم از سیاست‌گذاری عمومی، باید از عقلانیّت مناسب تصمیم‌گیرندگان در فضای روابط بین‌الملل برخوردار باشد. اهمّیت تصمیم‌گیری در سیاست خارجی و نقش عقلانیّت در تصمیم‌گیری‌های موجود، به رعایت اصل «تناسب» بین اهداف با روش‌های مربوطه بازمی‌گردد. «تناسب‌سازی» به عنوان شرط تحقّق عقلانیّت، انتظارات از نخبگان سیاسی را به سمتی سوق می‌دهد که با بررسی توانایی‌ها و قابلیت‌های جمهور...

متن کامل

فرهنگ سیاسی در جمهوری اسلامی: مطالعه موردی هفتمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ایران

فرهنگ سیاسی، یکی از مجاری و ابزارهای تجزیه‌ونحلیل سیاسی در هر کشوری است؛ در این شیوه، محقق به‌جای جستجوی ذهنیت یک فرد، برجستجوی ذهنیت قشر یا اقشار یا وجه غالب جامعه متمرکز می‌شود؛ ذهنیتی که هر عامل اجتماعی خواه‌ناخواه، کم ‌و بیش از آن متأثر می‌شود. رهیافت فرهنگ سیاسی، خود رهیافتی میان‌رشته‌ای و از ترکیب روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی اجتماعی و مردم‌شناسی شکل‌گرفته‌است. در این مقاله با تحلی...

متن کامل

رابطه توسعه و کیفیت حکمرانی از منظر اقتصاد سیاسی (مطالعه موردی: جمهوری اسلامی ایران)

اقتصاد سیاسی به تعامل اقتصاد و سیاست می‌پردازد که در آن، درنهایت دستور کار سیاسی برای اقتصاد تهیه می‌شود. از این منظر در دوره معاصر، تلاش‌های گوناگونی از سوی ایران جهت توسعه پایدار صورت گرفته و برنامه‌های توسعه متعددی هم نگاشته شده اما آنچه در عمل مشاهده می‌شود، نه‌تنها نشانی از توسعه ندارد بلکه بر مشکلات کشور افزوده‌شده است. در تبیین چرایی این موضوع، گرچه می‌توان عوامل متعددی را دخیل دانست اما...

متن کامل

فرهنگ سیاسی نخبگان و حکمرانی خوب در جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی دولت اصلاحات)

بحث حکمرانی خوب در دهه‏های اخیر، به یکی از موضوعات اساسی در ادبیات توسعه و گزارش سازمان‏های بین‏المللی تبدیل‌شده است. اما در خصوص تعریف و شاخص‏های آن بین پژوهشگران و سازمان‏های بین‏المللی، اجماع نظر چندانی وجود ندارد. تحقق شاخص‏های حکمرانی خوب که با شاخص‏های حکمرانی دموکراتیک نیز همسویی‏ها و همپوشانی‏هایی دارد؛ مستلزم برخی پیش‏شرط‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است. علاوه بر این پیش‌شرط‌ها، فرهنگ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 1

صفحات  1- 2

تاریخ انتشار 2018-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023